Hoe geef je simulatie onderwijs wanneer studenten niet naar de onderwijsinstelling mogen komen? Hierover schreef Jeffrey Lemmers, opleider bij de Erasmus MC Academie en member van Campus Day, een blog.
Maart 2020, eenieder kan het zich nog wel herinneren. Het moment dat bij mij de gedachte nog voorbijkwam, Corona is zo voorbij. Anno nu weten we wel anders en toch heeft het veel innovatie in het onderwijs meegebracht.
Ik ben opleider voor de anesthesie en verpleegkundige vervolgopleidingen in de acute zorg bij Erasmus MC Academie. Een doelgroep die erg gewenst is sinds maart. Om de opleiding niet te laten stagneren is er in een hoog tempo gewerkt aan effectief online onderwijs en blended learning. Maar een belangrijk onderdeel voor de verpleegkundige vervolgopleidingen is het klinische simulatie onderwijs. In golf één mochten de studenten onder geen voorwaarde naar de academie toe komen. Hoe dan toch simulatie onderwijs geven? Antwoord hierop: online simulatie onderwijs.
Men neemt een simulatieruimte waarin een klinische setting is nagemaakt. Een patiënt in een bed, aangesloten aan de monitoring. Zet er twee trainers bij en maak met een groot scherm een videoverbinding met de studenten. Dit was de setting die wij gebouwd hadden. Anders dan normaal waren de studenten nu thuis en de trainers ‘aan het werk’.
De studenten kregen vanaf hun scherm een overview van de ruimte en dus de simulatie. Zij hadden de mogelijkheid om de monitoring op te roepen, of andere gegevens die zij nodig hadden, om op een juiste wijze de simulatie te doorlopen. Door middel van het communiceren van concrete opdrachten konden de studenten de trainers taken laten verrichten. De studenten namen als het ware de leiderschapsrol in een klinisch kritische situatie. Ook werden er scenario’s gedraaid waarbij meerdere studenten samen mochten werken om de trainers aan te sturen.
Een belangrijke eigenschap van simulatie onderwijs is dat het gedrag van de student zo gelijk mogelijk is aan wat hij/zij in de praktijk toont. Wij merkten dat het gedrag niet gelijk was aan de praktijk met online simulatie onderwijs. De reden hiertoe is dat de leerdoelen die wij hanteren voor fysieke simulatie onderwijs, niet direct één-op-één te kopiëren zijn naar het online simulatie onderwijs. Dit lerende hebben wij specifiek gekeken welke doelen behaald kunnen worden met online simulatie onderwijs.
Een belangrijk en haalbaar doel voor online simulatie onderwijs is het ontwikkelen van effectieve communicatie. De studenten hebben een afstand met de trainers en deze dient overbrugt te worden met communicatie. In de klinische setting maken wij graag gebruik van closed-loop communicatie. Hiermee verifieer je de opdrachten of deze begrepen zijn en worden uitgevoerd. Omdat de studenten in de online setting een duidelijkere leiderschapsrol krijgen, is het doel communiceren passend voor het onderwijs.
Een ander doel is klinisch redeneren. Zowel de studenten als de trainers ondervonden een versterkte ontwikkeling in klinisch redeneren wanneer deze via de online setting verliep. De reden hiertoe is dat veel verpleegkundigen ‘doeners’ zijn (volgens Kolb, 1974). In een fysieke setting wordt opgemerkt dat verpleegkundigen vaak naast het bed willen staan en handelingen willen uitvoeren. Nu in de online setting kan dat niet en zijn ze genoodzaakt om van een afstand de situatie te overzien. Omdat de camera ook vanuit een overview look is bevestigd, krijgen hiermee ook een beter beeld van de situatie en dit stimuleert klinisch redeneren.
Een doel als integreren van handelen en denken is vrij lastig uit te voeren in online simulatie onderwijs. Ik merk dat door de Coronacrisis nieuwe inzichten zijn ontwikkeld over wat mogelijk is met de huidige middelen, zowel fysiek als op afstand. Door dit soort ervaringen kunnen wij hier specifieker bepaalde simulatievormen inzetten als het doel zich daarnaar leent.
Inmiddels voeren wij beide vormen van simulatie onderwijs uit, zowel fysiek als online. Voor de een is online erg onwennig en geeft de voorkeur aan fysiek, de ander vindt beiden even fijn. Voor ons als opleidingsinstituut maakt dat wij effectiever en efficiënter onderwijs kunnen aanbieden aan de aangesloten ziekenhuizen. En daarbij komt een oude didactische regel om de hoek kijken, de didactisch vorm moet het doel dienen en hiermee hebben wij een uitbreiding gekregen van de vormen.