Inkoop kan als hefboom fungeren bij verduurzamen van de universiteitscampus. Dat betoogt Campus Day member Joop van Duren in onderstaande blog.
Zo’n 20 jaar geleden ontdekten CEO’s pas echt het belang van inkoop met dank aan namen als Robert Monczka, Arjan van Weele, Jan Telgen en Gerco Rietveld. De aandacht werd gericht op besparingen op inkoop die werkten als een hefboomeffect voor de rentabiliteit van de onderneming. Voor universiteitscampussen gelden overigens dezelfde hefboomprincipes; slimme inkoopbenaderingen bieden meer value for money en dat komt de campus als geheel ten goede!
Ik neem u even mee naar ‘mijn’ hefboom. Stel: een onderneming heeft een jaaromzet van 30 miljoen euro en een inkoopquote van 60% (dat wil zeggen dat de waarde van het ingekochte deel van die omzet in dit voorbeeld 18 miljoen euro is). De onderneming draait een bruto marge van 8% van de omzet: 2,4 miljoen per jaar. Als het lukt om 5% op de inkoop te besparen (en de overige omstandigheden blijven gelijk), wordt de brutomarge ineens aantrekkelijk veel groter. De rekenaars onder u hebben de som waarschijnlijk al gemaakt:
De inkoopbesparing is 900.000 euro. Die voegen we direct bij de brutowinst. Die groeit van 2,4 miljoen naar 3,3 miljoen. Een stijging van 8% punten naar 11% punten; relatief gezien is de brutomarge 37,5% hoger door een inkoopbesparing van 5%. Zie daar de inkoophefboom!
Het mooie is dat die hefboomwerking ook optreedt als er bij inkopen en aanbesteden van meet af aan aandacht is voor verduurzamen. Dat is ook de ratio achter de introductie van ISO 20400: Bij het nadenken over de vraag wat we gaan inkopen, hoe we gaan inkopen en vooral ook hoe we met materialen om zullen gaan aan het einde van de levenscyclus prominent aandacht besteden aan duurzaamheid. Dit legt zoveel meer gewicht in de schaal dan wat er op dit gebied bereikt kan worden als de dienst eenmaal is gecontracteerd: ook weer de inkoophefboom dus, tijdens de eerste stappen van het inkoopproces wordt de footprint immers al voor meer dan 80% bepaald.
Vragen als: wat hebben we echt nodig? Moeten we het ‘hebben’ of volstaat het als we er over kunnen beschikken op momenten die ons passen? Betalen we voor licht of voor een infrastructuur van armaturen, sensoren, bekabeling en lichtbronnen (pay per use)? Hoe zwaar weegt kwaliteit en duurzaamheid ten opzichte van prijs? Welke eisen stellen we aan potentiële leveranciers op het gebied van duurzaamheid? Hoe organiseren en borgen we dat materialen aan het einde van de levenscyclus een tweede leven krijgen in plaats van afval worden?
Allemaal voorbeelden van terechte vragen die samen de hefboomwerking van inkoop kunnen versterken.
Voor duurzaam inkopen geldt: zonder de antwoorden op de existentiële vragen zoals hiervoor weergegeven is inkoop slechts een ‘uitvoerder’ van en voor de operationele bedrijfsvoering. Als inkoop daarentegen slim gebruik maakt van de hefboomwerking, komt dat niet alleen de verduurzaming maar ook de toegevoegde waarde van inkoop zelf meer dan proportioneel ten goede!
Joop van Duren is lector Facility management en programme director van de Master Facility & Real Estate Management van de Zuyd Hogeschool. Dit is zijn tweede blog op Campus Day. Zijn eerste blog leest u hier.
In de achtste editie van Smart WorkPlace magazine, die medio mei 2021 verschijnt en die als thema ‘Rethinking the Workplace’ heeft, staat onder meer een interview over inkopen met maatschappelijke impact. Aan het woord komen Jack Stuifbergen, directeur van social enterprise Breedweer, Hans de Wit, Afdelingshoofd Facilitair Bedrijf van Veiligheidsregio Fryslân en Jeroen Zonneveld, medeoprichter van SUB – Sustainable Boost. Bestel uw nummer nu hier.
