Margot Jansen: ‘Blijkbaar hebben we een lockdown nodig om de kwaliteit van de leefomgeving beter op de agenda te krijgen’

Kunnen de campussen weer open? En wat zal een blijvende verandering zijn? Ellis ten Dam en Sjors van Gool van Royal HaskoningDHV interviewen Margot Jansen, Projectmanager Campus & Facilities van de Radboud Universiteit.

Met Margot spraken ze over de transitie naar thuiswerken, de periode dat de campus in Nijmegen weer openging en het mogelijk blijvende effect van deze periode. Margot hoopt dat we als samenleving nog meer leren van het gunstige effect op biodiversiteit van de lockdown.

Wat viel je op tijdens de abrupte overgang naar thuiswerken?

Positief was de creativiteit en flexibiliteit van mensen tijdens de plotselinge overgang naar thuiswerken. Dit was hierdoor minder ingrijpend dan ik had verwacht. Een ander positief effect was dat bepaalde werkzaamheden aan de gebouwen sneller en eenvoudiger konden worden uitgevoerd, omdat de gebouwen niet in gebruik waren.

Toch is het op afstand werken natuurlijk niet ideaal. Niet alles kan met videobellen geregeld en besproken worden. Het is bijvoorbeeld lastiger om na een meeting nog even met een collega na te praten en nog even ergens een verduidelijking op te vragen.

Waar lopen jullie tegen aan in het opstarten van campus activiteiten?

Een van de grootste uitdagingen is studenten veilig en op een voor hen prettige manier naar de campus te krijgen. Het gebruik van het OV is een belangrijk knelpunt. Gelukkig was er ook vóór de Corona tijd al goede communicatie tussen de Radboud Universiteit, het Radboudumc, het ROC, de HAN en de Gemeente over de verkeersstromen naar Heijendaal (de Nijmeegse wijk waar deze instituten zijn gelegen, red.). Met deze organisaties zijn nadere afspraken gemaakt over de aangepaste aanvangstijden om de verkeersstromen zo goed mogelijk te verspreiden.
In de anderhalvemetersamenleving blijven de intensieve verkeersstromen een uitdaging. Een mogelijkheid voor verdere spreiding is een vijfde tijdvak voor onderwijs. Deze oplossing is nu beter bespreekbaar omdat in deze Coronatijd het anderhalve meter afstand houden noodzakelijk is.

Afhankelijk van de gebouwstructuur, kan de logistiek in de gebouwen een knelpunt zijn. Sommige gebouwen hebben brede gangen waar tweerichtingsverkeer prima mogelijk is, maar op knooppunten en in gebouwen met smalle gangen is dit lastig. Je kunt de routing zo duidelijk mogelijk maken, maar het gezonde verstand van mensen is ook erg belangrijk. De vraag is echter of je hierop als campusorganisatie mag vertrouwen.

Wat leren we nu voor de campus van de toekomst?

Het is goed om te zien dat de nieuwe situatie ons meteen aan het denken zet over toekomstbestendigheid van de huisvestingsplannen waar we nu mee bezig zijn. De lockdown maakt dat we alert zijn en nieuwe inzichten willen integreren in huidige plannen om zo tot een toekomstbestendige campus te komen.

Een element dat we verder moeten oppakken zijn de werkplekken. Enerzijds merken we nu hoe belangrijk het is om je collega’s en anderen te ontmoeten op de campus. Anderzijds hebben we ook ervaren welke voordelen het thuiswerken oplevert. De verhouding zal voor mensen verschillend zijn. Van mensen die een lange woon-werk reistijd hebben, verwacht ik niet dat ze na de lockdown elk overleg fysiek gaan doen. Mensen die dichtbij de campus wonen, zullen die keuze anders maken omdat even een fietstochtje ook erg prettig is of omdat je thuis minder goede werkplekvoorzieningen hebt. De diverse inzichten hierop moeten we goed meenemen bij de verdere planvorming van werkplekconcepten, qua benodigde type werkplekken en de benodigde aantallen.
Wat we zeker overhouden is dat over het algemeen mensen meer thuiswerken. Dit is ook een zekere cultuuromslag omdat voorheen thuiswerken niet vanzelfsprekend was en er eerst afspraken over moesten worden gemaakt. Tegelijkertijd onderstreept deze fase heel sterk dat we de campus ook echt nodig hebben voor ontmoeten. De campus wordt alleen maar belangrijker.

Een heel ander inzicht, ingegeven door de lockdown, is het grote effect op de kwaliteit van de leefomgeving en de biodiversiteit. Het opent ogen en vergroot het bewustzijn dat intensief en verkeerd gebruik zoveel negatieve effecten heeft. De voorbeelden van elders kennen we uit de media. Opeens zijn de toppen van de Himalaya weer zichtbaar en is de biodiversiteit en de waterkwaliteit van de grachten in Amsterdam stukken beter.
Bij de Radboud Universiteit zijn we al langer bezig met het stimuleren van de biodiversiteit en een groene campus. Het artikel Zaaien en (niet) maaien voor een kansrijke vegetatie op de website laat mooie voorbeelden zien.
Het positieve effect op duurzaamheid en biodiversiteit dat de lockdown nu zichtbaar maakt, zorgt er hopelijk voor dat mensen niet naar het oude normaal terug willen. En daarmee krijgen we een onderwerp als biodiversiteit op de campus nog meer op de agenda.

Dit interview maakt deel uit van de interviewreeks Digitaal versus fysiek van Ellis ten Dam en Linda Supheert van Royal HaskoningDHV.

Lees hier het bericht ‘Perspectieven van gebruikers van de campus’ over het idee erachter.

 

 

maandag 6 juli 2020 @ 10:00 uurpermalink